Mahaparinirvan Diwas Dr. BR Ambedkar Death Anniversary

Mahaparinirvan Diwas Dr. BR Ambedkar Death Anniversary

Dr. BR Ambedkar Death Anniversary 2024: What is Mahaparinirvan Din? Why do we observe it on December 6?

భారత రాజ్యాంగ నిర్మాత బాబాసాహెబ్ అంబేడ్కర్ గా ముద్దుగా పిలువబడే భారతరత్న డాక్టర్ భీమ్ రావ్ రాంజీ అంబేడ్కర్ వర్ధంతిని పురస్కరించుకుని ప్రతి సంవత్సరం డిసెంబర్ 6 న మహాపరినిర్వాణ్ దివస్ జరుపుకుంటారు. గౌరవనీయ నాయకుడు, ఆలోచనాపరుడు, సంస్కర్త అయిన డాక్టర్ అంబేడ్కర్ సమానత్వం కోసం, కుల వివక్ష నిర్మూలనకు తన జీవితాన్ని అంకితం చేశారు. న్యాయమైన మరియు సమ్మిళిత సమాజాన్ని నిర్మించడానికి ఆయన బోధనలు మరియు నిబద్ధతను ప్రతిబింబించడం ద్వారా భారతదేశం అంతటా మిలియన్ల మంది ఈ పవిత్రమైన రోజున అతని వారసత్వానికి నివాళులర్పిస్తారు.

మహాపరినిర్వాణం అంటే ఏమిటి?

“మహాపరినిర్వాణం” అనే పదం బౌద్ధ తత్వశాస్త్రం నుండి అర్థం చేసుకోబడింది, ఇది మరణం తరువాత సాధించిన నిర్వాణ స్థితిని సూచిస్తుంది. బౌద్ధమతంలో, మహాపరినిర్వాణం మరణం, బాధ మరియు పుట్టుక నుండి విముక్తి యొక్క అంతిమ స్థితి. అనే పదం. “పరిణీర్వాన్” బుద్ధుని నిష్క్రమణను వివరిస్తుంది.

బౌద్ధ గ్రంథం మహాపరినిబ్బన సూత్రం ప్రకారం 80 సంవత్సరాల వయస్సులో బుద్ధ భగవానుడు మరణించడాన్ని ప్రారంభ మహాపరినిర్వాణగా పరిగణిస్తారు. తరచూ మతానికి వ్యతిరేకిగా కనిపించే డాక్టర్ బాబాసాహెబ్ అంబేడ్కర్ బౌద్ధమతాన్ని ఆచరించారు. “నేను హిందువుగా మరణించను” అని ప్రకటించి, బౌద్ధమతంలోకి మారిన రెండు నెలలకే 1956 డిసెంబరు 6 న కన్నుమూశారు. అంతేకాకుండా బాబాసాహెబ్ అంబేడ్కర్ వర్థంతిని మహాపరినిర్వాణ దివస్ గా పిలుస్తారు. బాబాసాహెబ్ అంబేడ్కర్ సమాజానికి చేసిన ఎనలేని సేవలకు గుర్తుగా డిసెంబర్ 6ను జరుపుకుంటారని చెబుతారు.

DR BR Ambedkar Jayanti Quiz | Ambedkar GK Questions and answers

డాక్టర్ బీఆర్ అంబేడ్కర్ వర్ధంతిని మహాపరినిర్వాణ్ దివస్ అని ఎందుకు పిలుస్తారు?

1956లో అంబేడ్కర్ బౌద్ధమతంలోకి మారడంతో వేలాది మంది అనుచరులు అదే బాటలో పయనించారు. ఈ రోజు అతని మరణాన్ని ప్రాముఖ్యత కలిగిన క్షణంగా సూచించడం ద్వారా అతన్ని గౌరవిస్తుంది.

హాపరినిర్వాణ దివస్ యొక్క ప్రాముఖ్యత

డాక్టర్ బీఆర్ అంబేడ్కర్ పరివర్తన వారసత్వానికి నివాళిగా మహాపరినిర్వాణ దివస్ కు ఎంతో ప్రాముఖ్యత ఉంది. బౌద్ధ గ్రంథాల ప్రకారం, బుద్ధ భగవానుడి మరణాన్ని మహాపరినిర్వాణంగా భావిస్తారు, ఇది ‘మరణం తర్వాత నిర్వాణం’ అనే సంస్కృత పదం. పరిణిర్వణాన్ని సమరం, కర్మ మరియు మరణం మరియు జనన చక్రం నుండి విముక్తిగా భావిస్తారు. ఇది బౌద్ధ క్యాలెండర్ లో అత్యంత పవిత్రమైన రోజు.

సంఘ సంస్కర్త బాబాసాహెబ్ అంబేడ్కర్ కు బుద్ధుడు తన భావజాలం, ఆలోచనల పరంగా చాలా దగ్గరగా ఉంటాడు. అంటరానితనం అనే సామాజిక విపత్తును నిర్మూలించడానికి బాబాసాహెబ్ భారతదేశంలో గొప్ప ప్రభావాన్ని చూపినందున బౌద్ధ గురువుగా పరిగణించబడ్డాడు.

అంబేడ్కర్ అభిమానులు, అనుయాయులు ఆయన బుద్ధుడి వలె ప్రభావశీలుడని నమ్ముతారు, అందుకే ఆయన వర్ధంతిని మహాపరినిర్వాణ దివస్ గా జరుపుకుంటారు. ఈ రోజు దుఃఖాన్ని అధిగమించి, ప్రతిబింబించే మరియు ప్రేరణ కలిగించే రోజుగా పనిచేస్తుంది, న్యాయమైన మరియు సమ్మిళిత ప్రపంచం కోసం ఆయన దార్శనికతను ముందుకు తీసుకువెళ్ళాలని మనలను ప్రోత్సహిస్తుంది.

డాక్టర్ బి.ఆర్.అంబేడ్కర్ సామాజిక న్యాయం కోసం వాదించడం

1891 ఏప్రిల్ 14న మధ్యప్రదేశ్ లోని మోవ్ లో జన్మించిన డాక్టర్ బీఆర్ అంబేడ్కర్ సామాజిక వివక్షను ఎదుర్కొన్న అట్టడుగు వర్గాలను, ముఖ్యంగా దళితులు, మహిళలు, కార్మికులను ఉద్ధరించడానికి తన జీవితాన్ని అంకితం చేశారు. దార్శనిక సంస్కర్త, సమానత్వం కోసం అలుపెరగని పోరాటం చేసిన అంబేడ్కర్ కుల అణచివేత దేశాన్ని విచ్ఛిన్నం చేస్తోందని గుర్తించి, లోతుగా పాతుకుపోయిన ఈ అన్యాయాలను పరిష్కరించడానికి పరివర్తన చర్యలు చేపట్టాలని కోరారు.

విద్య, ఉద్యోగ, రాజకీయాల్లో రిజర్వేషన్లతో సహా అణగారిన వర్గాల సాధికారత కోసం విప్లవాత్మక చర్యలను ఆయన ప్రతిపాదించారు. సంఘ సంస్కర్తగా అణగారిన వర్గాల గొంతుకను వినిపించేందుకు ‘మూక్నాయక‘ (సైలెంట్ లీడర్) అనే వార్తాపత్రికను ప్రారంభించారు.

విద్య వ్యాప్తికి, ఆర్థిక పరిస్థితులను మెరుగుపరచడానికి, సామాజిక అసమానతలను పరిష్కరించడానికి 1923 లో బహిష్కృత హితకారిణి సభ (బహిష్కృత సంక్షేమ సంఘం) ను స్థాపించాడు. ప్రజానీటి అందుబాటు కోసం జరిగిన మహద్ మార్చ్ (1927), కాలారామ్ ఆలయంలో ఆలయ ప్రవేశ ఉద్యమం (1930) వంటి చారిత్రాత్మక ఉద్యమాల్లో ఆయన నాయకత్వం కుల వ్యవస్థలను, పురోహితుల ఆధిపత్యాన్ని సవాలు చేసింది.

1932 పూనా ఒడంబడికలో డాక్టర్ బి.ఆర్.అంబేడ్కర్ కీలక పాత్ర పోషించి, ప్రత్యేక నియోజకవర్గాల స్థానంలో దళితులకు రిజర్వ్డ్ సీట్లు కల్పించడం సామాజిక న్యాయం కోసం భారతదేశం చేస్తున్న పోరాటంలో ఒక మలుపు. బుద్ధుని బోధనలతో ప్రేరణ పొందిన డాక్టర్ అంబేడ్కర్ బౌద్ధమతాన్ని విముక్తి మార్గంగా, కుల ఆధారిత అణచివేతకు విరుగుడుగా స్వీకరించారు.

దేశ నిర్మాణం!

ఆధునిక భారతదేశ నిర్మాణంలో డాక్టర్ బి.ఆర్.అంబేడ్కర్ చేసిన కృషి భారత రాజ్యాంగ ప్రధాన రూపశిల్పిగా ఆయన పాత్రకు మించినది. రాజకీయ ప్రజాస్వామ్యాన్ని నిలబెట్టడమే కాకుండా సామాజిక, ఆర్థిక న్యాయాన్ని సాధించే దేశాన్ని ఆయన ఊహించారు. అతని లోతైన మేధస్సు మరియు దార్శనికత కీలకమైన ఆర్థిక మరియు సామాజిక ఫ్రేమ్వర్క్లను ప్రభావితం చేశాయి, స్వతంత్ర భారతదేశ పాలన మరియు అభివృద్ధిని రూపొందించడంలో ఆయన ఒక ముఖ్యమైన శక్తిగా మారాయి.

Important Days in December

అంబేడ్కర్ డాక్టరేట్ థీసిస్ భారత ఆర్థిక సంఘం స్థాపనకు ప్రేరణగా నిలిచింది. అదే సమయంలో, రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఆర్బిఐ) చట్టం, 1934 కోసం మార్గదర్శకాలను రూపొందించడంలో మరియు ఆర్బిఐ ఏర్పాటును ప్రభావితం చేయడంలో అతని ఆలోచనలు కీలక పాత్ర పోషించాయి. మన దేశంలో ఎంప్లాయిమెంట్ ఎక్స్ఛేంజీల స్థాపకుల్లో ఆయన ఒకరు. ఎంప్లాయిమెంట్ ఎక్స్ఛేంజీల స్థాపన, నేషనల్ పవర్ గ్రిడ్ సిస్టమ్ స్థాపన, దామోదర్ వ్యాలీ ప్రాజెక్టు, హీరాకుడ్ డ్యామ్ ప్రాజెక్ట్, సోన్ రివర్ ప్రాజెక్ట్ వంటి కీలక ప్రాజెక్టులు వంటి వ్యవస్థాగత పురోగతిని ఆయన సమర్థించారు, మౌలిక సదుపాయాలు మరియు వనరుల నిర్వహణలో తన దూరదృష్టిని ప్రదర్శించారు.

Dr BR Ambedkar Jayanti

రాజ్యాంగ ముసాయిదా కమిటీ చైర్మన్ గా అంబేడ్కర్ భారత రాజ్యాంగాన్ని రూపొందించడంలో కీలక పాత్ర పోషించారు, 1948 లో ఒక ముసాయిదాను సమర్పించారు, దీనిని 1949 లో తక్కువ మార్పులతో ఆమోదించారు. సమానత్వం మరియు న్యాయానికి ఆయన ఇచ్చిన ప్రాధాన్యత షెడ్యూల్డ్ కులాలు, షెడ్యూల్డ్ తెగలు మరియు ఇతర వెనుకబడిన తరగతుల హక్కులను పరిరక్షించే నిబంధనలను నిర్ధారించింది, సమ్మిళిత ప్రజాస్వామ్యానికి పునాది వేసింది. డాక్టర్ బీఆర్ అంబేడ్కర్ మరణానంతరం 1990లో భారత ప్రభుత్వం భారతరత్న పురస్కారంతో సత్కరించింది.

ఆర్థిక విధానం, మౌలిక సదుపాయాల నుంచి రాజ్యాంగ చట్టం వరకు డాక్టర్ బీఆర్ అంబేడ్కర్ బహుముఖ కృషి న్యాయబద్ధమైన, సమానమైన భారతదేశాన్ని పెంపొందించడానికి కట్టుబడి ఉన్న జాతి నిర్మాతగా ఆయన వారసత్వాన్ని సుస్థిరం చేసింది. ఈ మహాపరినిర్వాణ దివస్, న్యాయం, సమానత్వం మరియు స్వేచ్ఛ వంటి అతని ఆదర్శాలను నిలబెట్టాలని, మరింత న్యాయమైన మరియు సామరస్యపూర్వక ప్రపంచం వైపు ప్రయాణాన్ని కొనసాగించడానికి అతని జీవితం నుండి ప్రేరణ పొందాలని మనకు గుర్తు చేయబడింది.

బాబాసాహెబ్ తన జీవితాంతం అంటరానితన ఆచారానికి వ్యతిరేకంగా పోరాడాడు. భారత అత్యున్నత పౌర పురస్కారం భారతరత్నను 1990లో బాబాసాహెబ్ అంబేడ్కర్ కు మరణానంతరం ఇచ్చారు. రాజ్యాంగ నిర్మాత డాక్టర్ బాబాసాహెబ్ అంబేడ్కర్ కు అంకితం చేసిన ప్రపంచ స్థాయి స్మారక చిహ్నాన్ని ముంబైలోని ఇందూ మిల్ ప్రాపర్టీలో త్వరలోనే పూర్తి చేస్తామని మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వం 67వ మహాపరినిర్వాణ్ దిన్ సందర్భంగా ప్రకటించింది.

భారతదేశ అభివృద్ధికి డాక్టర్ బి.ఆర్.అంబేడ్కర్ కృషి

డాక్టర్ బాబాసాహెబ్ అంబేడ్కర్ అణగారిన వర్గాలకు సాధికారత కల్పించడంలో, వారి హక్కుల కోసం గళమెత్తడంలో, వారి సమస్యలను గళమెత్తడంలో ప్రసిద్ధి చెందారు. దేశాభివృద్ధికి ఆయన చేసిన విశేష కృషి:

• అస్పృశ్యతకు వ్యతిరేకంగా బీఆర్ అంబేడ్కర్ చేసిన పోరాటం భారతదేశానికి ఆయన చేసిన గొప్ప కృషి. పాఠశాల రోజుల్లో దళితుడు కావడంతో వివక్షకు గురైనప్పుడు అతనిలో బీజాలు నాటారు.
• అస్పృశ్యులకు విద్యాబుద్ధులు నేర్పడానికి, వారి సమస్యలను పరిష్కరించడానికి అంబేడ్కర్ 1924లో ముంబైలో బహిష్కృత హితకారిణి సభను స్థాపించారు.
• అగ్రవర్ణాలతో సమానంగా దళితులకు సాగునీరు అందేలా అంబేడ్కర్ పోరాడారు.
• దేవాలయాల్లో అస్పృశ్యులకు ప్రవేశం కల్పించడానికి హిందూ బ్రాహ్మణులకు వ్యతిరేకంగా ఒక ఉద్యమాన్ని నడిపాడు.
• అణగారిన వర్గాలకు చట్టసభల్లో రిజర్వ్డ్ సీట్లు ఇచ్చేందుకు 1932 సెప్టెంబర్ 25న అంబేడ్కర్ పూనా ఒప్పందంపై సంతకం చేశారు. షెడ్యూల్డ్ కులాలు మరియు షెడ్యూల్డ్ తెగల పేర్లు వారికి ఇవ్వబడ్డాయి.
• ఆయన హిందూ కుల వ్యవస్థను అసహ్యించుకుని దానికి వ్యతిరేకంగా తన పుస్తకం “కుల నిర్మూలన”లో తీవ్రంగా రాశారు.
• అంబేడ్కర్ లా ప్రాక్టీస్ చేశారు. భారత రాజ్యాంగాన్ని రూపొందించడంలో సహాయపడిన ఆయన దేశ తొలి న్యాయ, న్యాయశాఖ మంత్రిగా బాధ్యతలు చేపట్టారు.
• 1956 అక్టోబర్ 14న అంబేడ్కర్ బౌద్ధమతాన్ని స్వీకరించి 5 లక్షల మంది మద్దతుదారులను మతమార్పిడి చేశారు. అదే ఏడాది డిసెంబర్ 6న ఆయన కన్నుమూశారు.

• Persons in News March 2025 Current Affairs for exams
• Dr Anandibai  Joshi: first Indian female doctor
• First Female Personalities in India Check the List General Knowledge Bits
• Morarji Desai Birth, Biography History Prime Minster
• List of Awards Received by Narendra Modi

FAQ About Mahaparinirvan Diwas Dr. BR Ambedkar Death Anniversary