Nobel Prize 2024 winners List: నోబెల్ బహుమతి విజేతల జాబితా 2024
నోబెల్ బహుమతి 2024 విజేతలు
ఆల్ఫ్రెడ్ నోబెల్, స్వీడిష్ ఆవిష్కర్త, శాస్త్రవేత్త మరియు పరోపకారి, 1895లో నోబెల్ బహుమతిగా పిలువబడే అత్యంత గౌరవనీయమైన అంతర్జాతీయ అవార్డును సృష్టించారు. భౌతిక శాస్త్రం, రసాయన శాస్త్రం, శరీరధర్మ శాస్త్రం లేదా వైద్య రంగాలలో మానవాళికి అందించిన విశేష కృషిని గుర్తించేందుకు ఆయన బహుమతుల శ్రేణిని స్థాపించారు. సాహిత్యం మరియు శాంతి. నోబెల్ బహుమతి 2024 కోసం ఫిజియాలజీ లేదా మెడిసిన్, ఫిజిక్స్, కెమిస్ట్రీ, సాహిత్యం మరియు శాంతి విభాగాల విజేతలను ప్రకటించారు.
ఫిజిక్స్ లో జాన్ జె.హాప్ ఫీల్డ్, జెఫ్రీ ఇ.హింటన్ లకు 2024 నోబెల్ బహుమతులు లభించాయి. మెడిసిన్ లో విక్టర్ అంబ్రోస్ మరియు గ్యారీ రువ్ కున్; కెమిస్ట్రీలో డేవిడ్ బేకర్, డెమిస్ హస్సాబిస్, మరియు జాన్ ఎం. సాహిత్యంలో హాన్ కాంగ్; శాంతి కోసం జపాన్ సంస్థ నిహాన్ హిడాంక్యో; మరియు ఆర్థిక శాస్త్రంలో డారోన్ అసెమోగ్లు, సైమన్ జాన్సన్, మరియు జేమ్స్ ఎ. రాబిన్సన్ వారి వారి రంగాలలో వారి అత్యుత్తమ కృషికి గాను.
National Awards to Teachers 2023
నోబెల్ బహుమతి
మానవాళికి వివిధ రంగాల్లో విశేష సేవలందించిన వ్యక్తులకు ఇచ్చే అత్యంత ప్రతిష్ఠాత్మక పురస్కారం నోబెల్ బహుమతి. డైనమైట్ ఆవిష్కరణకు ప్రసిద్ధి చెందిన స్వీడిష్ శాస్త్రవేత్త ఆల్ఫ్రెడ్ నోబెల్ దీనిని 1895 లో స్థాపించారు. ఫిజిక్స్, కెమిస్ట్రీ, ఫిజియాలజీ లేదా మెడిసిన్, లిటరేచర్, ఎకనామిక్స్, పీస్ రంగాల్లో విశేష కృషి చేసిన వారికి ఈ బహుమతులను ప్రదానం చేస్తారు.
- స్వీడిష్ అకాడమీ సాహిత్యానికి, కరోలిన్స్కా ఇన్స్టిట్యూట్ ఫర్ ఫిజియాలజీ లేదా మెడిసిన్, రాయల్ స్వీడిష్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ ఫర్ ఫిజిక్స్, కెమిస్ట్రీ మరియు ఎకనామిక్స్కు బహుమతి ఇస్తుంది.
- ఓస్లోకు చెందిన నార్వేజియన్ నోబెల్ కమిటీ నోబెల్ శాంతి బహుమతిని ప్రకటించింది.
- ఆల్ఫ్రెడ్ నోబెల్ చేసిన వీలునామా నుంచి ఈ అవార్డుల ప్రైజ్ మనీ వస్తుంది.
Nobel Prize winners list 2024 నోబెల్ బహుమతి 2024 జాబితా
ఫిజియాలజీ లేదా మెడిసిన్, కెమిస్ట్రీ, ఫిజిక్స్ లలో నోబెల్ బహుమతులను ప్రకటించారు. మిగిలిన కేటగిరీలు రాబోయే రోజుల్లో తమ విజేతలను ప్రకటిస్తాయి.
Famous Persons Questions and Answers click here
ఫిజియాలజీ లేదా మెడిసిన్, కెమిస్ట్రీ, ఫిజిక్స్ లలో నోబెల్ బహుమతులను ప్రకటించారు. మిగిలిన కేటగిరీలు రాబోయే రోజుల్లో తమ విజేతలను ప్రకటిస్తాయి.
చేను | నోబెల్ బహుమతి గ్రహీతలు | పురస్కారం లభించింది |
ఫిజియాలజీ/మెడిసిన్ | – విక్టర్ ఆంబ్రోస్ (అమెరికా)- గ్యారీ రువ్కున్ (అమెరికా) | మైక్రో ఆర్ఎన్ఏల ఆవిష్కరణ.. |
భౌతిక శాస్త్రం | – జాన్ జె.హాప్ఫీల్డ్ (అమెరికా)- జెఫ్రీ ఇ. హింటన్ (బ్రిటిష్-కెనడియన్) | కృత్రిమ న్యూరల్ నెట్ వర్క్ ల అభివృద్ధిలో గణాంక భౌతిక శాస్త్ర భావనల ఉపయోగం |
రసాయన శాస్త్రం | – డేవిడ్ బేకర్ (అమెరికా)- డెమిస్ హస్సాబిస్ (బ్రిటీష్), జాన్ ఎం.జంపర్ (అమెరికా) | – డేవిడ్ బేకర్కు ‘కంప్యూటేషనల్ ప్రోటీన్ డిజైన్ కోసం’.- డెమిస్ హస్సాబిస్ మరియు జాన్ ఎం.జంపర్ ‘ప్రోటీన్ నిర్మాణ అంచనా కోసం’. |
సాహిత్యం | హాన్ కాంగ్ (దక్షిణ కొరియా రచయిత) | చారిత్రక గాయాలను ఎదుర్కొని, మానవ జీవితంలోని బలహీనతను బహిర్గతం చేసే ఆమె గాఢమైన కవితా గద్యం కోసం. |
శాంతి | నిహాన్ హిడాంక్యో (జపనీస్ సంస్థ) | అణ్వాయుధాలు లేని ప్రపంచాన్ని సాధించడానికి చేసిన ప్రయత్నాలకు, అణ్వాయుధాలను ఇంకెప్పుడూ ఉపయోగించరాదని సాక్షి సాక్ష్యం ద్వారా నిరూపించినందుకు |
ఆర్థిక శాస్త్రం | డారోన్ అసెమోగ్లు, సైమన్ జాన్సన్, మరియు జేమ్స్ ఎ. రాబిన్సన్ (యుఎస్ఎ) | సంస్థలు ఎలా ఏర్పడతాయి మరియు శ్రేయస్సును ఎలా ప్రభావితం చేస్తాయనే అధ్యయనాల కోసం |
నోబెల్ బహుమతి 2024 ఫిజియాలజీ లేదా మెడిసిన్
మైక్రోఆర్ఎన్ఏను అద్భుతంగా కనుగొన్నందుకు, పోస్ట్-ట్రాన్స్క్రిప్షనల్ జన్యు నియంత్రణలో దాని కీలక పాత్ర పోషించినందుకు విక్టర్ ఆంబ్రోస్, గ్యారీ రువ్కున్లకు 2024 ఫిజియాలజీ లేదా మెడిసిన్లో నోబెల్ బహుమతి లభించింది.
- ప్రధాన పరిశోధనలు: మైక్రోఆర్ఎన్ఏలు కణాలలో జన్యు నియంత్రణకు అవసరమైన చిన్న అణువుల తరగతి. ఈ పరిశోధన నిర్దిష్ట జన్యువులు మరియు మైక్రోఆర్ఎన్ఎల మధ్య సంక్లిష్ట సంబంధాన్ని కనుగొంది.
- మైక్రో ఆర్ఎన్ఎలు మెసెంజర్ ఆర్ఎన్ఎతో బంధించగలవు మరియు సెల్యులార్ విధులకు కీలకమైన ప్రోటీన్ల ఉత్పత్తిని ప్రభావితం చేస్తాయి. ఈ విధంగా అవి కణాలలో గణనీయమైన నియంత్రణ పాత్రను కలిగి ఉంటాయి.
- సెల్యులార్ ప్రవర్తన మరియు విధులను ప్రభావితం చేయడం ద్వారా క్యాన్సర్ మరియు గుండె జబ్బులతో సహా వివిధ ఆరోగ్య సవాళ్లకు ఈ మైక్రోఆర్ఎన్ఎలు ఎలా దోహదం చేస్తాయో పరిశోధన కనుగొంది.
- ప్రాముఖ్యత: ఈ చిన్న నియంత్రణల అవగాహన పెరిగేకొద్దీ, సంక్లిష్ట వైద్య పరిస్థితులకు సృజనాత్మక చికిత్సా విధానాల సామర్థ్యం కూడా పెరుగుతుంది.
- వారి పని నిజంగా ఫిజియాలజీకి ప్రాథమికమైనది మరియు దాని చాలా శాఖలలో అభివృద్ధికి సహాయపడుతుంది, వైద్య రంగంలో పురోగతి ఆవిష్కరణలకు సహాయపడుతుంది.
- వారి పరిశోధనలు కణాలలో జన్యు కమ్యూనికేషన్ను అర్థం చేసుకోవడానికి కొత్త మార్గాలను తెరిచాయి.
నోబెల్ బహుమతి 2024 భౌతిక శాస్త్రం
కృత్రిమ న్యూరల్ నెట్ వర్క్ ల అభివృద్ధిలో గణాంక భౌతిక శాస్త్ర భావనలను ఉపయోగించినందుకు గాను జాన్ జె.హాప్ ఫీల్డ్, జెఫ్రీ ఇ.హింటన్ లకు 2024 భౌతిక శాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతి లభించింది.
- కృత్రిమ న్యూరల్ నెట్ వర్క్ లు: మెషిన్ లెర్నింగ్, ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్లో ఇవి ప్రాథమికమైనవి. చాలా పెద్ద డేటాసెట్లలో నమూనాలను కనుగొనడానికి మరియు గుర్తించడానికి యంత్రాలను అనుమతించడం ద్వారా ఇవి సహాయపడతాయి మరియు అభ్యాసాన్ని సాధ్యం చేస్తాయి.
- ప్రాముఖ్యత: కణ భౌతిక శాస్త్రం, మెటీరియల్ సైన్స్ మరియు ఆస్ట్రోఫిజిక్స్ వంటి భౌతిక శాస్త్ర శాఖలలో పరిశోధనను ముందుకు తీసుకెళ్లడానికి కృత్రిమ న్యూరల్ నెట్వర్క్లను కూడా ఉపయోగించారు.
- అవి ఇప్పుడు మన దైనందిన జీవితంలో ముఖ్యమైన భాగాలుగా మారాయి, ఉదాహరణకు, ముఖ గుర్తింపు మరియు భాషా అనువాదం.
- ప్రమాదాలు: మెషిన్ లెర్నింగ్ అపారమైన ప్రయోజనాలను కలిగి ఉన్నప్పటికీ, దాని వేగవంతమైన అభివృద్ధి ఈ కొత్త సాంకేతికతను సురక్షితంగా మరియు నైతికంగా ఉపయోగించడం గురించి ఆందోళనలను పెంచింది.
2024 రసాయన శాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతి
ప్రొటీన్ సైన్స్లో విశేష కృషి చేసిన డేవిడ్ బేకర్, డెమిస్ హస్సాబిస్, జాన్ ఎం.జంపర్లకు 2024 రసాయన శాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతి లభించింది.
- ప్రధాన ఆవిష్కరణలు: బహుమతిలో సగం డేవిడ్ బేకర్ కు ‘కంప్యూటేషనల్ ప్రోటీన్ డిజైన్’ కోసం, మిగిలిన సగం ‘ప్రోటీన్ స్ట్రక్చర్ ప్రిడిక్షన్ కోసం’ డెమిస్ హస్సాబిస్, జాన్ ఎం జంపర్ లకు సంయుక్తంగా ఇస్తారు.
- ప్రాముఖ్యత: డేవిడ్ బేకర్ పూర్తిగా కొత్త ప్రోటీన్లను రూపొందించడంలో అసాధారణ ఘనత సాధించాడు. డెమిస్ హస్సాబిస్, జాన్ జంపర్ లు 50 ఏళ్ల నాటి సవాలును ఎదుర్కొనేందుకు కృత్రిమ మేధ (ఏఐ) నమూనాను అభివృద్ధి చేశారు.
- బేకర్ బృందం 2003 నుండి ఫార్మాస్యూటికల్స్, వ్యాక్సిన్లు, నానో మెటీరియల్స్, సెన్సార్లు మరియు ఇతర రంగాలలో అనువర్తనాలను కనుగొన్న కొత్త ప్రోటీన్ల శ్రేణిని సృష్టించింది.
- 2020లో ఆల్ఫాఫోల్డ్ 2 పేరుతో హస్సాబిస్, జంపర్ ఏఐ ఆధారిత మోడల్. ఇది ఇప్పటి వరకు గుర్తించిన దాదాపు 200 మిలియన్ల ప్రోటీన్ల నిర్మాణాన్ని అంచనా వేయగలదు.
- యాంటీబయాటిక్ నిరోధకత మరియు ప్లాస్టిక్ క్షీణత వంటి సమస్యలను పరిష్కరించడానికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా మిలియన్ల మంది శాస్త్రవేత్తలు ఆల్ఫాఫోల్డ్ 2 ను విస్తృతంగా ఉపయోగించారు.
2024 సాహిత్యంలో నోబెల్ బహుమతి
2024 సంవత్సరానికి సాహిత్యంలో నోబెల్ బహుమతి దక్షిణ కొరియా రచయిత హాన్ కాంగ్ కు లభించింది, “చారిత్రక గాయాలను ఎదుర్కొనే మరియు మానవ జీవితం యొక్క బలహీనతను బహిర్గతం చేసే ఆమె తీవ్రమైన కవితా గద్యానికి” గుర్తింపు లభించింది.
- ముఖ్యమైన చారిత్రక గాయాలను మరియు మానవ అనుభవాలను రూపొందించే కనిపించని సామాజిక నిబంధనలను అన్వేషించడానికి హాన్ కాంగ్ ఒక విలక్షణమైన విధానాన్ని కలిగి ఉన్నాడు.
- ఆమె రచనలు జీవితం మరియు మరణం, శరీరం మరియు ఆత్మ మధ్య సున్నితమైన సమతుల్యతను పరిశీలిస్తాయి, మానవ పరిస్థితిపై ఆమె ప్రత్యేకమైన అంతర్దృష్టిని ప్రదర్శిస్తాయి.
- సాహిత్య రచనలు: 1993లో లిటరేచర్ అండ్ సొసైటీ అనే పత్రికలో పలు కవితల ప్రచురణతో ఆమె సాహిత్య ప్రస్థానం ప్రారంభమైంది.
- హాన్ కాంగ్ గద్యరంగ ప్రవేశం 1995 లో లవ్ ఆఫ్ యోసు అనే చిన్న కథా సంకలనంతో వచ్చింది.
- 2007లో ప్రచురితమైన ది వెజిటేరియన్ అనే నవలతో ఆమె అంతర్జాతీయంగా గుర్తింపు పొందారు. మూడు భాగాలుగా వ్రాయబడిన ఈ రచన, ఆహార వినియోగం చుట్టూ ఉన్న సామాజిక నియమాలను తిరస్కరిస్తున్నప్పుడు కథానాయకుడు యోంగ్-హై ఎదుర్కొనే అల్లకల్లోల పరిణామాలను అన్వేషిస్తుంది.
- ముఖ్యంగా, సాహిత్యంలో నోబెల్ బహుమతి పొందిన మొదటి దక్షిణ కొరియా రచయిత హాన్ కాంగ్, కొరియా సాహిత్యం యొక్క ప్రపంచ గుర్తింపులో ఒక ముఖ్యమైన మైలురాయిని సూచిస్తుంది.
నోబెల్ బహుమతి 2024 శాంతి
అణ్వాయుధాలు లేని ప్రపంచాన్ని సాధించడానికి కృషి చేసినందుకు, అణ్వాయుధాలను మళ్లీ ఉపయోగించకూడదని సాక్షి సాక్ష్యం ద్వారా నిరూపించినందుకు జపాన్ సంస్థ నిహాన్ హిడాంక్యోకు 2024 సంవత్సరానికి నోబెల్ శాంతి బహుమతి లభించింది.
- హిరోషిమా మరియు నాగసాకి నుండి అణుబాంబు బాధితులను కలిగి ఉన్న ఒక అట్టడుగు ఉద్యమం నిహాన్ హిడాంక్యో- దీనిని సాధారణంగా హిబాకుషా అని పిలుస్తారు.
- 1945 ఆగస్టులో జరిగిన అణుబాంబు దాడులకు ప్రతిస్పందనగా, ఈ ప్రపంచ ఉద్యమం ఉద్భవించింది, అణ్వాయుధ వాడకం యొక్క వినాశకరమైన మానవీయ పరిణామాల గురించి అవగాహన పెంచడానికి కట్టుబడి ఉన్న వ్యక్తులను ఏకం చేసింది.
- 1945 బాంబు దాడుల చారిత్రక సాక్షులు తమ వ్యక్తిగత అనుభవాలను పంచుకోవడం, విద్యా ప్రచారాలను సృష్టించడం మరియు అణ్వస్త్ర వ్యాప్తి మరియు వినియోగం యొక్క ప్రమాదాల గురించి అత్యవసర హెచ్చరికలు జారీ చేయడం ద్వారా అణ్వాయుధాలపై ప్రపంచ వ్యతిరేకతను సృష్టించడంలో మరియు బలోపేతం చేయడంలో కీలక పాత్ర పోషించారు.
- హిబాకుషాలు తమ కథనాల ద్వారా సమాజానికి వర్ణనాతీతమైన వాటిని వ్యక్తీకరించడానికి, ఊహించలేని వాటి గురించి ఆలోచించడానికి, అణ్వాయుధాల వల్ల కలిగే తీవ్ర వేదనను, బాధను అర్థం చేసుకోవడానికి సహాయపడతారు.
నోబెల్ ప్రైజ్ 2024 ఎకానమీ ఎకనామిక్ సైన్సెస్
ప్రపంచ అసమానతలు నేటికీ, ముఖ్యంగా అవినీతి, నియంతృత్వంతో కొట్టుమిట్టాడుతున్న దేశాల్లో ఎందుకు కొనసాగుతున్నాయో తెలుసుకోవడానికి వలసవాద పరిణామాలను అన్వేషించినందుకు డారోన్ అసెమోగ్లు, సైమన్ జాన్సన్, జేమ్స్ ఎ.రాబిన్సన్ లకు ఆర్థిక శాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతి లభించింది. డి.అసెమోగ్లు, ఎస్.జాన్సన్ మసాచుసెట్స్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీలో, జె.రాబిన్సన్ అమెరికాలోని చికాగో విశ్వవిద్యాలయంలో పనిచేస్తున్నారు.
- దేశ శ్రేయస్సు కోసం సామాజిక సంస్థల ప్రాముఖ్యతను అవార్డు గ్రహీతలు వెల్లడించారు.
- పేలవమైన చట్టపాలన మరియు దోపిడీ సంస్థలు ఉన్న సమాజాలు వృద్ధిని ఎందుకు సృష్టించలేకపోతున్నాయో లేదా సానుకూల మార్పును తీసుకురాలేకపోతున్నాయో అర్థం చేసుకోవడానికి వారి పరిశోధన మాకు సహాయపడుతుంది.
- రాజకీయ సంస్థలు ఎలా ఏర్పడతాయో, ఎలా రూపాంతరం చెందుతాయో అర్థం చేసుకోవడానికి వారు ఒక నమూనాను ఇచ్చారు. ఈ మోడల్ లో మూడు కీలక భాగాలు ఉన్నాయి.
- వనరుల కేటాయింపుపై సంఘర్షణ: నిర్ణయం తీసుకోవడంలో అధికారం యొక్క సమస్యలను పరిష్కరిస్తుంది, అధికారం ఉన్నత వర్గాల వద్ద ఉందా లేదా ప్రజల వద్ద ఉందా అనే దానిపై దృష్టి పెడుతుంది.
- ముప్పుగా జన సమీకరణ: అధికారం కేవలం నిర్ణయాధికారుల చేతుల్లోనే లేదని సూచిస్తూ, పాలకవర్గాన్ని ప్రజలు ఎలా సవాలు చేయవచ్చో హైలైట్ చేస్తుంది.
- నిబద్ధత సమస్య: నిర్ణయాధికారాన్ని ఉన్నతవర్గాలు ప్రజలకు వదులుకోవాల్సిన ఆవశ్యకతను అన్వేషిస్తుంది.
- దేశాల మధ్య శ్రేయస్సులో గణనీయమైన అసమానతలను వారు వెలుగులోకి తెచ్చారు, సామాజిక సంస్థలలో శాశ్వత వ్యత్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన వివరణ.
- యూరోపియన్ వలసవాదులు స్థాపించిన రాజకీయ, ఆర్థిక వ్యవస్థలను విశ్లేషించడం ద్వారా, అవార్డు గ్రహీతలు సంస్థలు మరియు శ్రేయస్సు మధ్య సంబంధాన్ని స్థాపించారు. సంస్థాగత విభేదాలు ఎందుకు కొనసాగుతున్నాయో మరియు అవి ఎలా అభివృద్ధి చెందుతాయో వివరించడానికి వారు ఒక సైద్ధాంతిక ఫ్రేమ్వర్క్ను సృష్టించారు.
Nobel Prize winners List 2024 ఎఫ్ఏక్యూల నోబెల్ బహుమతి గ్రహీతలు
Q1. 2024 వైద్యశాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతి ఎవరికి, దేనికి లభించింది?
జ:. మైక్రోఆర్ఎన్ఏను కనుగొన్నందుకు, బహుకణ జీవులు ఎలా పెరుగుతాయో, ఎలా జీవిస్తాయో దాని కీలక పాత్ర పోషించినందుకు అమెరికాకు చెందిన శాస్త్రవేత్తలు విక్టర్ ఆంబ్రోస్, గ్యారీ రువ్కున్ 2024 వైద్యశాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతిని గెలుచుకున్నారు.
Q2. 3 నోబెల్ బహుమతులు ఎవరికి వచ్చాయి?
జ:. అంతర్జాతీయ రెడ్ క్రాస్ కమిటీకి మూడుసార్లు, ఐక్యరాజ్యసమితి శరణార్థుల హైకమిషనర్ కార్యాలయానికి రెండుసార్లు నోబెల్ శాంతి బహుమతి లభించింది.
Q3. మహాత్మాగాంధీకి నోబెల్ బహుమతి వచ్చిందా?
జ:. మహాత్మాగాంధీకి నోబెల్ శాంతి బహుమతి ఇవ్వలేదు. కానీ 1948 జనవరిలో హత్యకు కొన్ని రోజుల ముందు సహా ఐదుసార్లు నామినేట్ అయ్యాడు.
Q4. అతి పిన్న వయస్కుడైన నోబెల్ నామినీ ఎవరు?
జ: మలాలా యూసఫ్ జాయ్ ఈ వయసులో నోబెల్ శాంతి బహుమతి పొందిన అతి పిన్న వయస్కురాలు.