Indian States Formation Dates

Indian States Formation Dates, Brief History, formation dates of Indian states, Major Milestones in State Formation,States Reorganisation Act.

భారతదేశ రాష్ట్రాల ఏర్పాటుకు సంక్షిప్త చరిత్ర

భారతదేశం స్వాతంత్ర్యం పొందిన తరువాత, అనేక రాజ్యాలు, ప్రిన్స్లీ స్టేట్లు, బ్రిటిష్ ప్రావిన్సులుగా విడివిడిగా ఉండేవి. దేశాన్ని ఏకీకృతంగా పరిపాలించేందుకు, భాష, సంస్కృతి ఆధారంగా రాష్ట్రాల పునర్వ్యవస్థీకరణ జరిగింది. ప్రస్తుతం భారతదేశంలో 28 రాష్ట్రాలు, 8 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు ఉన్నాయి.

చరిత్రలో ముఖ్యమైన మైలురాళ్లు

1947–1950: స్వాతంత్ర్యం అనంతరం, అనేక రాజ్యాలు, ప్రిన్స్లీ స్టేట్లు భారతదేశంలో విలీనం అయ్యాయి. రాజస్థాన్, హిమాచల్ ప్రదేశ్, అసోం మొదలైన రాష్ట్రాలు ఈ దశలో ఏర్పడ్డాయి.
1956: రాష్ట్రాల పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం (States Reorganisation Act) ద్వారా రాష్ట్రాల సరిహద్దులు భాషాపరంగా మార్చబడ్డాయి. ఆంధ్రప్రదేశ్, కేరళ, కర్ణాటక, తమిళనాడు వంటి రాష్ట్రాలు ఈ దశలో ఏర్పడ్డాయి.
1960–1970:
- 1960లో బొంబాయి రాష్ట్రాన్ని మహారాష్ట్ర, గుజరాత్‌గా విభజించారు.
- 1963లో నాగాలాండ్, 1966లో హర్యానా, హిమాచల్ ప్రదేశ్ ఏర్పడ్డాయి.
- 1972లో మేఘాలయ, మణిపూర్, త్రిపుర రాష్ట్రాలుగా ఏర్పడ్డాయి.
- 1975లో సిక్కిం భారతదేశంలో 22వ రాష్ట్రంగా విలీనం అయింది.
1980–2000:
- 1987లో గోవా, అరుణాచల్ ప్రదేశ్ రాష్ట్ర హోదా పొందాయి.
- 2000లో ఛత్తీస్‌గఢ్ (మధ్యప్రదేశ్ నుండి), ఝార్ఖండ్ (బీహార్ నుండి), ఉత్తరాఖండ్ (ఉత్తరప్రదేశ్ నుండి) రాష్ట్రాలుగా ఏర్పడ్డాయి.
2014: తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి విడిపోయి, 29వ రాష్ట్రంగా ఏర్పడింది.

ప్రస్తుత రాష్ట్రాలు & కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు

భారతదేశంలో ప్రస్తుతం 28 రాష్ట్రాలు, 8 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు ఉన్నాయి. ప్రతి రాష్ట్రానికి స్వంత ప్రభుత్వం, రాజధాని ఉంటుంది. కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలను కేంద్ర ప్రభుత్వం నేరుగా పరిపాలిస్తుంది. కొన్ని కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలకు స్వంత శాసనసభలు కూడా ఉన్నాయి.

రాష్ట్రం	ఏర్పాటైన సంవత్సరం	ముఖ్యమైన చట్టం/కారణం
ఆంధ్రప్రదేశ్	1953/1956	రాష్ట్రాల పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం
మహారాష్ట్ర	1960	బొంబాయి పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం
గుజరాత్	1960	బొంబాయి పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం
హర్యానా	1966	పంజాబ్ పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం
ఛత్తీస్‌గఢ్	2000	మధ్యప్రదేశ్ పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం
ఝార్ఖండ్	2000	బీహార్ పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం
ఉత్తరాఖండ్	2000	ఉత్తరప్రదేశ్ పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం
తెలంగాణ	2014	ఆంధ్రప్రదేశ్ పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం

ముఖ్యాంశాలు

భారతదేశ రాష్ట్రాల ఏర్పాటుకు భాష, సంస్కృతి, ప్రజల ఆకాంక్షలు ప్రధాన ఆధారాలు.
1956 రాష్ట్రాల పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం కీలక మైలురాయి.
కొత్త రాష్ట్రాలు ప్రజల అభిలాష, పరిపాలనా సౌలభ్యం కోసం ఏర్పడుతున్నాయి.

భారతదేశపు రాష్ట్రాల చరిత్ర దేశ భిన్నత్వాన్ని, ఏకత్వాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది. ఇది భారత ప్రజల కలలు, అవసరాలకు అనుగుణంగా నిరంతరం అభివృద్ధి చెందుతున్న వ్యవస్థగా నిలుస్తోంది